z cyklu: DROGA DO DOKTORATU: Podsumowanie. Jak przygotować artykuł naukowy i doprowadzić do jego publikacji?
Zakończyłem pisanie pierwszej publikacji naukowej. Czy było trudno? Nie wiem. Wiem jedno, było ciekawie. Tak jak wspomniałem wcześniej jak coś się robi z sercem to wszystko przychodzi łatwiej. Ja traktuje całe to przedsięwzięcie jako przygodę.
Wcześniej opisywałem swoją drogę pisania publikacji, nie koniecznie właściwą jeżeli chodzi o kolejność pisania rozdziałów. Po analizie doszedłem do wniosku, iż kolejność powinna wyglądać następująco:
Wyniki Results
Metody i Materiały Methods and Materials
Wstęp Introduction
Dyskusja Discussion
Wnioski Conclusion
Stresczenie Abstract
Pisanie artykułu należy zawsze rozpocząć od przypomnienia sobie hipotezy roboczej badania oraz przygotowania dwóch kluczowych rozdziałów, tj. Metod i Wyników. Ponieważ 90% artykułów jest odrzucanych przez redakcje z powodu niedociągnięć metodycznych, ich właściwe napisanie ma kluczowe znaczenie dla powodzenia planów publikacyjnych. Im większa precyzja w przedstawieniu pacjentów lub materiału badawczego, tym lepszy artykuł. Należy kompetentnie opisać stosowane metody analizy statystycznej, których rola w badaniach klinicznych jest ogromna i właściwie dobrane mogą znacznie zwiększyć szanse na opublikowanie artykułu, zwłaszcza wtedy, gdy ilość danych, jak i liczebność badanych grup jest niewielka. Współpraca z rzetelnym statystykiem to gwarancja sukcesów publikacyjnych, choć znalezienie takiej osoby Polsce nie jest łatwe.
W rozdziale Wyniki powinno się ułożyć dane w ten sposób, aby stanowiły logiczny ciąg rozumowania. Zazwyczaj odnotowywanie wszystkich istotnych statystycznie zależności czyni tekst niespójnym. W małych badaniach może pojawić się wiele przypadkowych zależności, których autorzy nie muszą skrzętnie wpisywać do wyników. Konieczne jest uwzględnianie potencjalnych czynników wpływających na najważniejszą obserwację poczynioną w badaniu, co wymaga dobrej orientacji w tematyce badania i znajomości piśmiennictwa. Ważną częścią rozdziału Wyniki są tabele i ryciny zawierające jak najwięcej danych i wyników analizy statystycznej. Konstrukcja rozdziału Wyniki musi zmierzać do głównego wniosku, bez rozpraszania uwagi czytelnika na poboczne wątki nieistotne dla potwierdzenia lub obalenia hipotezy roboczej.
Jeśli rozdziały Metody i Wyniki są prawie gotowe, należy napisać Wstęp, a na końcu najtrudniejszą część każdego artykułu, czyli Omówienie. Dobrze napisany Wstęp zawiera aktualny stan wiedzy związanej z tematem pracy, w tym przesłanki, które sprawiły, że autorzy postanowili przeprowadzić badanie, które pragną przedstawić. Niepotrzebnie autorzy często piszą bardzo obszerne wstępy z wieloma pozycjami piśmiennictwa. Wtedy związek zawartych w nim informacji z hipotezą badawczą jest zwykle bardzo słaby. Dobry Wstęp jest najczęściej zwięzły, podparty referencjami i odnosi się do hipotezy roboczej.
Przy pisaniu Streszczenia, które ma najczęściej 200-250 słów powinna być zawarta przesłanka do podjęcia badania, jego cel, metody, wyniki oraz wniosek. Najlepiej jest wprowadzać dużo konkretnych informacji, unikając niejasnych stwierdzeń oraz informacji, które nie mają ścisłego związku z celem badania. Trzeba też pamiętać, że wiele recenzji, zwłaszcza negatywnych, powstaje po przeczytaniu tylko streszczenia i przejrzeniu metodyki, po kilku minutach. Streszczenie musi być zatem mocne, mieć atrakcyjny cel, poprawną metodykę, przekonywujące wyniki oraz oryginalny wniosek. Warto to wyraźnie zaznaczyć, zarówno w Streszczeniu, jak i na początku Omówienia lub na jego końcu. Jeśli sami autorzy nie widzą co nowego odkryli w swoim badaniu, to nie przekonają recenzentów w dobrym czasopiśmie, że artykuł przedstawiający wyniki takiego badania warto opublikować. Oryginalność obserwacji jest najważniejszym atutem doniesienia, zwłaszcza w większości małych badań, których przeprowadzenie inicjuje sam młody badacz dysponując zwykle niewielkimi środkami. Podkreślanie zgodności obserwacji przedstawianych w artykule z wynikami wcześniej opublikowanych artykułów zmniejsza szanse na jego przyjęcie.
Dobrze przeprowadzona Dyskusja w artykule powinna skupiać się na najważniejszych obserwacjach, z pominięciem niewygodnych znalezisk, zwłaszcza jeśli nie są kluczowe dla hipotezy roboczej. Należy zawsze poświęcić kilka linijek ograniczeniom badania. Jednak przedstawione wady, najczęściej odnoszące się do metodyki, powinny w większości stwarzać autorom możliwość złagodzenia przedstawionej niedoskonałości, np. zarzut, że liczebność badanej grupy była mała, można połączyć z przypomnieniem, że w badaniu o podobnej tematyce z dobrego czasopisma liczebność grupy była zbliżona.
Bibliografia
Jak przygotować artykuł naukowy i doprowadzić do jego publikacji?, prof. dr hab. Anetta Undas, https://poradnik-naukowy.gumed.edu.pl/42025.html